Jakie czynniki sprzyjają rozwojowi otyłości?

jest chorobą przewlekłą, która jednocześnie jest czynnikiem ryzyka wielu innych chorób

Jakie czynniki sprzyjają rozwojowi otyłości?

Otyłość jest chorobą powodowaną przez wiele czynników, w tym genetycznych, behawioralnych, środowiskowych, medycznych, związanych ze szklakami ośrodkowego układu nerwowego i sygnałami obwodowymi.^1-3 Sugeruje się następujące czynniki przyczyniające się do epidemii otyłości (tabela 1).

Kategoria

Czynnik

Potencjalne mechanizmy

Wpływ na równowagę energetyczną

Genetyczne^2,4,5

Różnice w BMI
Zmiany genetyczne odpowiadające za masę ciała i/lub metabolizm (epigenetyka, delecje, polimorfizmy pojedynczego nukleotydu)

Zmienne

↑ Pobór energii i zmienne zużycie energii

Behawioralne (związane z zachowaniem)^2,6-8

Dieta, brak aktywności, czynniki emocjonalne

Wiele mechanizmów behawioralnych

↑ Pobór energii i zmienne zużycie energii

Brak snu

Wiele mechanizmów hormonalnych: zmiany apetytu wywołane leptyną i greliną

↑ Pobór energii i zużycie energii

Rzucenie palenia tytoniu

Efekt behawioralny

↑ Pobór energii i
↓ Zużycie energii

Środowiskowe ^2,4,6,7,9

Dostępność/przystępność cenowa żywności, status społeczno-ekonomiczny, stres, środowisko fizyczne, zaburzenia endokrynologiczne, mikrobiologia jelit

Wiele mechanizmów behawioralnych

↑ Pobór energii i zmienne zużycie energii

Medyczne ^1,2,10-13

Leki takie jak kortykosteroidy i niektóre leki stosowane w zaburzeniach psychiatrycznych

Zmienne

↑ Pobór energii i
↓ Zużycie energii

Choroby takie jak zespół wielotorbielowatych jajników (PCOS), zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy, Przyrost masy ciała związany z ciążą, menopauzą, niskim stężeniem testosteronu

Zmienne

↑ Pobór energii i zmienne zużycie energii

Ścieżki OUN^3,13

Ścieżki ośrodkowego układu nerwowego homeostatycznego i nagrody

Regulacja energii w podwzgórzu, układ nagrody (dopamina)

↑ Pobór energii i zmienne zużycie energii

Sygnały obwodowe^2,3

Hormony i peptydy żołądkowo-jelitowe [insulina, leptyna, grelina, peptyd glukagonopodobny 1 (GLP-1), cholecystokinina (CCK), amylina, peptyd YY (PYY)]

Głównie zmiany apetytu wywołane leptyną i greliną

Zmienne

BMI = wskaźnik masy ciała,
OUN = ośrodkowy układ nerwowy

Na podstawie:

1. Jensen MD. Goldman's Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2012:1409-1417.

2. Cizza G et al J Endocrinol Invest. 2012;35:1-14.

3. Volkow ND et al. Obes Rev. 2013;14(1):2-18.

4. Nguyen DM et al. Gastroenterol Clin North Am. 2010;39:1-7.

5. Hjelmborg J et al. Obesity 2008;16:847-852.

6. Ahima RS. J Clin Invest. 2011;121:2076-2079.

7. Puhl RM et al. Am J Public Health. 2010;100:1019-1028.

8. Mackay DF et al. BMC Public Health. 2013;13:348.

9. Kushner RF et al. Psychiatr Clin North Am. 2011;34:797-812.

10. Robertson A et al. http://ec.europa.eu/health/ph_determinants/life_style/nutrition/documents/ev20081028_rep_en.pdf. Accessed 15 August 2016.

11. Gunderson EP. Obstet Gynecol Clin North Am. 2009;36:317- ix.

12. Wang C et al. Diabetes Care. 2011;34:1669-1675.

13. Schwartz MW et al. Nature. 2000;404:661-671.